“Betrek je kind op een speelse manier”
Opvoedexpert Ilse De Block geeft tips voor meer appetijt in lokale, seizoensgebonden, gezonde voeding.
Een kind dat goedgezind en gezond eet, daar tekent elke ouder voor. In de praktijk loopt het vaak een stuk moeizamer… Dat weet ook Ilse De Block, directrice van De Opvoedingslijn. Haar team krijgt wekelijks heel wat vragen van bezorgde ouders met moeilijke eters. Welke praktische tips werken dan? En hoe maak je als ouder je kleuter of puber enthousiast voor een lokaal, seizoensgebonden, gezond bord?
Ilse De Block: “Kinderen zullen sneller geneigd zijn om iets te proeven of te eten, als je hen erbij betrekt – bij het boodschappen doen of de groenten snijden... Laat je kind mee beleven en beslissen, hoe klein ook. En uiteraard geef je als ouder zelf het goede voorbeeld. Als je vaak ongezond snackt of nooit de tijd neemt om rustig te eten, kunnen je kinderen dat gedrag overnemen. Probeer goede eetgewoontes daarom altijd samen te doen.”
Waarom is het zo belangrijk om kinderen te betrekken bij milieuverantwoorde voeding?
“Als je hen deel laat uitmaken van duurzame eetgewoontes, kunnen ze die makkelijker in zich opnemen en eigen maken. Ze vergroeien met goede gewoontes, zeker als ze die van jongs af mee krijgen. Bovendien geef je hen een stukje verantwoordelijkheid en leren ze daar het belang van kennen. En uiteraard brengen kinderen graag tijd door met hun ouders. Samen koken of tuinieren vinden ze oprecht leuk.”
Wat kan je als ouder met je kind doen voor meer interesse in gezonde lokale voeding?
“Samen groenten kweken, is een klassieker. Uit een enkel zaadje iets zien groeien, spreekt tot de verbeelding. Je kan kinderen, naargelang hun leeftijd, op verschillende manieren betrekken: samen in de aarde wroeten, groenten zaaien, plantjes water geven, maar ook niet te veel water (lacht). Een moestuin is een ervaring! En daarvoor hoef je niet eens een tuin te hebben. Ook binnen kan je groenten of kruiden kweken, in een potje op de vensterbank. Kinderen zullen met veel trots willen eten of proeven van hun eigen kweek.”
Nog praktische tips?
“Je kan je kind meenemen naar de markt, een boerderij in de buurt, een pluktuin... Samen op een zondag aardbeien plukken, dat is toch zalig? Je kind betrekken bij een maaltijd voorbereiden, helpt ook. Samen koken of groenten snijden of, als ze nog jonger zijn, roeren en in de pot meekijken. Dat doet allemaal zin krijgen in wat er straks op tafel staat. Ouders kunnen ook met hun kind het weekmenu bepalen. In de bib vind je tal van leuke boeken met toegankelijke kinderrecepten.”
Wat zijn typische valkuilen die je als ouder best vermijdt?
“Forceren of een machtsstrijd aangaan. Of je kind nu baby, peuter, kleuter of tiener is: dergelijke discussies hebben geen zin, leiden tot frustratie en zorgen vaak zelfs voor een tegenovergesteld effect. Al is het begrijpelijk hoor, gezonde voeding ís belangrijk. Als ouder wil je je kind gezond en gelukkig laten opgroeien. Dat staat zo voorop dat we snel ongerust worden bij ziekte. Maar als je kind gezond is en goed groeit, maak je dan niet te veel zorgen en stop om elke maaltijd als een strijd te zien. Zo haal je heel wat druk van de ketel.”
Hoe motiveer je een puber tot gezonder eten?
“Het is niet ongewoon om bij 13- en 14-jarigen – zelfs als ze tot dan toe heel gezond aten – plots een ommekeer te zien naar ‘vettige troep’. Omgekeerd ook niet, zo komen pubers soms zelf af met gezonde alternatieven! Straf sowieso niet bij foute voeding en ga de machtsstrijd niet aan. Eén, die verlies je toch en twee, je puber stapt de deur uit en koopt zelf een zak chips of pak friet. Dus, als het gaat om kleine dingen, laat het dan even gebeuren. Je kan wel altijd het gesprek aangaan. Pubers mogen geneigd zijn te rebelleren, ze zijn wel gevoelig voor je bezorgdheid. Pols als ouder even of alles oké is en laat je dochter of zoon gewoon weten dat je je zorgen maakt.”
“Maak je puber ook verantwoordelijk. Laat hem of haar kiezen wat er op tafel komt. Op een pizza kunnen ook groenten liggen hé (lacht). Probeer als ouder niet te veel in stereotypes te denken, geef je kind vertrouwen en laat je verrassen. Zo kan je je puber eens laten koken of zelf boodschappen laten doen. Dat maakt hen verantwoordelijker, en is tegelijk goed voor hun weerbaarheid en vertrouwen. Pubers zijn gevoelig voor complimenten en willen vaak echt helpen. Beknot hun goede wil dan niet.”
Tot slot, dé gouden tip voor extra appetijt in milieuverantwoorde voeding?
“Us-time! We moeten de hele dag vanalles en starten de week vaak moe op maandag. Maar waarom? Bij niemand loopt alles volgens de perfectie. Draag dus ook zorg voor jezelf als ouder. Op een rustig moment kan je dan samen met je kind iets rond gezonde voeding doen: met de fiets naar de pluktuin of samen koken… zolang je zo’n activiteit maar niet in een overvolle week propt. Vaak willen we vrije momenten vol plannen, het liefst nog met activiteiten buitenshuis. We willen onze kinderen alles geven, hebben voortdurend het gevoel dat we hen te kort doen. Maar durf als ouder gerust eens nee te zeggen: schrap dat feestje en blijf lekker thuis. Zo maak je meer tijd voor eenvoudige dingen die deel uitmaken van het dagelijkse leven. En daar draait het toch om, als het gaat over kinderen kansrijk laten opgroeien.”